کارشناس تحقیقات جوی مرکز تحقیقات جوی مازندران، اذعان کرد: هزینه‌های اقتصادی، هزینه‌های بالا برای اجرای راهکارهای کربن‌زدایی و مدیریت منابع آبی، تغییرات سریع، تسریع روند تغییرات اقلیمی که نیازمند واکنش‌های فوری و مؤثر است و آگاهی ناکافی یا همان عدم آگاهی کافی در جوامع محلی که نیاز به افزایش آموزش و اطلاع‌رسانی دارد، از چالش‌های این حوزه محسوب می‌شود.
کاهش سطح تراز آب دریای خزر
کامران نصیر احمدی کارشناس حوزه محیط زیست مازندران در گفت‌وگو با خبرنگار بلاغ در این باره می‌گوید: با توجه به اینکه طی سالیان اخیر کاهش سطح تراز آب دریای خزر را به میزان ۵۰ سانتی‌متر و تغییرات ۸ دهم، دمای سطح دمای آب را طی یک دهه اخیر داشتیم که این مسئله نشان می‌دهد که تغییرات آب دریای خزر، عوامل موثر متفاوتی را در دل خود دارد.
وی افزود: با توجه به اینکه نزدیک به ۹۰ درصد آب دریای خزر را رودخانه ولگا تامین می‌کند، با توجه به افزایش میزان سدسازی در حوزه ولگا، حجم دبی آب این رودخانه کاهش یافته اما کم شدن این حجم دبی آب، خیلی روی کاهش تراز آب دریای خزر تاثیرگذار نبوده و عوامل دیگری نیز در این امر، دخیل هستند.
این کارشناس حوزه محیط زیست مازندران، خاطرنشان کرد: رودخانه‌های شمالی به غیر از ولگا مثل اورال،کورا و همچنین رودخانه‌های سمت غربی و شرقی و حتی جنوبی در ایران، قاعدتا با توجه به سهم حدود ۱۰ تا ۲۰ درصدی، اثرگذاری‌شان در این اتفاق به مراتب خیلی کمتر است و همه این رودخانه‌ها به شدت دبی آب‌شان پایین آمده است.
محقق و پژوهشگر محیط زیست، ادامه داد: اما نکته مهمی که این سال‌ها در مورد خزر وجود دارد و یک مقدار پیش‌بینی‌ها را برای آینده و احتمال وقوع این اتفاق را سخت می‌کند آن است که این دریا سالیان سال مواجه با پدیده پسروی و پیشروی بوده که پس از گذران یک دوره ۵۰ تا ۱۰۰ ساله دوباره تراز آب باز می‌گردد؛ اما چیزی که در این میان موجب شده است تا این تفسیر را برای این دوره، پیش بینی کرد آن است که میزان تبخیر به واسطه تغییر اقلیم در دریای خزر بسیار زیاد شده است.
نصیر احمدی، گفت: سالانه نزدیک به ۱۰۰۰ میلی متر تبخیر در دریای خزر اتفاق می‌افتد و این عدد یک رقم بسیار بزرگ است و اگر همه کشورهای حاشیه دریای خزر و کشورهایی که حوزه آبریز محسوب می‌شوند نخواهند میزان آب ورودی را مدیریت کنند و یا شرایط آب و هوایی را در کشور خودشان از نظر تغییر اقلیم بر اساس سناریوهای تغییر اقلیمی مدیریت نکنند و یا اگر نخواهند میزان حجم کربنی که به دریا وارد می‌کنند را که باعث گرمایش جهانی می‌شود را مدیریت کنند، عملا آینده خزر یک آینده‌ای قابل پیش بینی خواهد شد که دیگر شاهد پیشروی و افزایش تراز آب نخواهیم بود.
پسروی دریای خزر حدود ۱.۵ متر است
سیدمعصومه بنی‌هاشمی رئیس مرکز ملی مطالعات و تحقیقات دریای خزر نیز در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی بلاغ، گفت: ما در این زمینه که پسروی چه روندی دارد و در آینده چه خواهد شد می‌توانیم ارائه نظر کنیم اما اینکه این چالش اختصاصا بر هر یک از حوزه‌ها چه اثری خواهد گذاشت در حوزه کارشناسان تخصصی هر بخش است.
وی افزود: در طول یک دهه اخیر میزان پسروی دریای خزر حدود ۱.۵ متر بوده است و این میزان عقب‌نشینی داشته است که باید بررسی شود که بر حوزه‌های مختلف طبیعی، محیط زیست، صنعتی، گردشگری و قسمت‌های دیگر متاثر از این اتفاق در حاشیه دریای خزر چه لطماتی وارد کرده و یا خواهد کرد.
رئیس مرکز ملی مطالعات و تحقیقات دریای خزر، خاطرنشان کرد: ما برخی از موضوعات ماحصل تحقیقات را به دستگاه‌های مرتبط و متولی گزارش می‌کنیم و در اختیار آن‌ها قرار می‌دهیم تا در تصمیمات و سیاست‌های خود لحاظ کنند.
این محقق و پژوهشگر در حوزه مطالعات منابع آب و دریای خزر، ادامه داد: نکته مهمی که باید بدان توجه داشت ترتیب اثر این تحقیقات و اطلاعات ارائه شده به دستگاه از سوی مدیران در اخذ تصمیمات و سیاست‌ها است تا از لطمات فعلی کاسته و از خسارات آینده، پیشگیری شود.
بنی‌هاشمی اعلام کرد: برخی حوزه‌ها نیازمند آن است که موضوع پسروی را جدی‌تر بگیرند و روی این مسئله به‌عنوان چالش اصلی مدنظر قرار دهند؛ چرا که این معضل، موضوعی نیست که بشود دست روی دست گذاشت و تعلل کرد؛ لذا یکسری آسیب‌ها باید از پیش، تدابیر آن اندیشیده شود و برای آن راهکار پیدا کرد.
شایان ذکر است با توجه به ایجاد اراضی جدید در اثر پسروی دریا طی سالیان آتی، دولت باید از هم اکنون تدابیری بیندیشد تا اگر قرار است طرح‌هایی در این اراضی ساحلی اجرا شود دارای پیوست تغییر اقلیمی باشد تا از تبعات پپشرو تا حد ممکن پیشگیری کند.
انتهای خبر/
